Β' ΤΑΞΗ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Εννοιολογικός χάρτης νουκλέϊκών οξέων!

Ο εννοιολογικός αυτός χάρτης των ΝΟΥΚΛΕΪΚΩΝ ΟΞΕΩΝ μπορεί και να εκτυπωθεί. Δεν μπορεί όμως να 'κατέβει'. Αν κάποιος επιθυμεί να κάνει download ας επικοινωνίσει μαζί μου.

Κάνοντας κλικ πάνω στο άσπρο πλαίσιο κάτω δεξιά του κειμένου και δίπλα στην λέξη ‘’box’’ μπορείτε να δείτε το αρχείο σε όλη την οθόνη. Επιστρέφετε στην κανονική προβολή με το ESC.

Τον εννοιολογικό χάρτη μπορείτε και να τον ……… ακούσετε με την βοήθεια του διπλανού video ……..

Ακούστε τον εννοιολογικό χάρτη!

…. και βέβαια αν θέλετε ή αν νομίζετε ότι χρειάζεται, μπορείτε να τον ξανακούσετε όσες φορές θέλετε!

Θα πρέπει να τον εκτυπώσετε και κοιτάζοντάς τον, να τον ακούτε ή να τον ακούτε κοιτάζοντας τον εννοιολογικό χάρτη που είναι από πάνω. Βέβαια μπορείτε να τον ακούτε κοιτάζοντας τον χάρτη και από το τετράδιό σας!


Binder1.jpg

Τους άνθρακες της πεντόζης μπορούμε να τους μετρήσουμε από δεξιά προς αριστερά από το 1 μέχρι το 5 (βλέπε πρώτο νουκλεοτίδιο). Μας ενδιαφέρουν οι άνθρακες 1’, 2’, 3’ και 5’. Ο C1’συνδέεται με την αζωτούχο βάση, ο C2’ καθορίζει αν είναι δεσοξυριβονουκλεοτίδιο (DNA) ή ρίβονουκλεοτίδιο (RNA) αφού τα ριβονουκλεοτίδια έχουν συνδεδεμένη μια ομάδα υδροξυλίου (-ΟΗ), ενώ τα δεσοξυριβονουκλεοτίδια έχουν υδρογόνο (-Η) και όχι ομάδα υδροξυλίου (-ΟΗ), άλλωστε το ‘δεσόξυ’ πάει να πει: ‘χωρίς οξυγόνο’. Στον C3’ υπάρχει πάντα μια ομάδα υδροξυλίου ενώ στον C5’ υπάρχει η φωσφορική ομάδα.

Τα νουκλεοτίδια συνδέονται μεταξύ τους με σχηματισμό ομοιοπολικού δεσμού. Συγκεκριμένα ο ομοιοπολικός αυτός δεσμός δημιουργείται ανάμεσα στο υδροξύλιο του C3’ της πεντόζης του πρώτου νουκλεοτιδίου και της φωσφορικής ομάδας που είναι συνδεδεμένη με τον C5’ της πεντόζης του επόμενου νουκλεοτιδίου. Ο δεσμός αυτός ονομάζεται 3’-5’
φωσφοδιεστερικός δεσμός
. Το 3’-5’ μας δείχνει τα νούμερα των
ανθράκων που συνδέονται.

Η πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα, όσα νουκλεοτίδια αυτή και αν έχει, μπορούμε να καταλάβουμε προς ποια μεριά μεγαλώνει. Το πρώτο νουκλεοτίδιο, από το οποίο ξεκίνησε η δημιουργία της πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας έχει πάντα ελεύθερη μια φωσφορική ομάδα στον C5’ ενώ το τελευταίο νουκλεοτίδιο της αλυσίδας έχει ελεύθερο το υδροξύλιο του C3’ άνθρακα. Συνεπώς λέμε ότι η αλυσίδα αυτή έχει προσανατολισμό 5’ 3’.


ΑΣΚΗΣΗ

Ένα μόριο του νουκλεϊκού οξέος απομονώθηκε και μετρήθηκαν οι αζωτούχες βάσεις του, οι οποίες ήταν συνολικά 100.000. Το 20% από αυτές το αποτελεί η βάση θυμίνη.

1ο). Να υπολογιστεί το ποσοστό των υπόλοιπων βάσεων καθώς και η αριθμητική τους τιμή.
2ο). Να υπολογισθεί ο αριθμός των φωσφοδιεστερικών δεσμών που συγκροτούν το παραπάνω μόριο.
3ο). Να υπολογισθούν τα μόρια του νερού που παράγονται από την ένωση των νουκλεοτιδίων.
4ο). Να υπολογισθεί πόσοι δεσμοί υδρογόνου απαιτούνται για την συγκρότηση αυτού του μορίου;

ΛΥΣΗ

Καταρχήν θα πρέπει να διαπιστώσουμε αν το νουκλεϊνικό μου οξύ είναι DNA ή RNA. Στην προκειμένη περίπτωση αφού περιέχει την αζωτούχο βάση θυμίνη τότε είναι DNA.

1ο). Αν το 20% των βάσεων αυτού του μορίου DNA είναι θυμίνες (Τ) τότε και η συμπληρωματική της βάση δηλαδή η αδενίνη (Α) θα έχει το ίδιο ποσοστό.
Εφόσον η αδενίνη (Α) με τη θυμίνη (Τ) αποτελούν συνολικά το 40% των βάσεων του μορίου το υπόλοιπο 60% θα αποτελείται ισόποσα από κυτοσίνες (C) και γουανίνες (G) δηλαδή από 30%.
Άρα η αδενίνη και η θυμίνη είναι: 20% x 100.000 = 20.000 η καθεμία ενώ η γουανίνη (G) και η κυτοσίνη (C) 30% x 100.000 = 30.000 αντίστοιχα.

2ο). Το νουκλεϊκό μου οξύ είναι ένα δίκλωνο γραμμικό (αργότερα θα μάθουμε ότι υπάρχουν και κυκλικά) μόριο DNA που περιέχει συνολικά 100.000 νουκλεοτίδια. Συνεπώς ο κάθε κλώνος του περιέχει 50.000 νουκλεοτίδια τα οποία ενώνονται με 49.999 φωσφοδιεστερικούς δεσμούς (ν-1). Έχω δύο κλώνους άρα συνολικά θα έχω 49.999 x 2 = 99.998 φωσφοδιεστερικούς δεσμούς (ν-2).

3ο). Η ένωση των νουκλεοτιδίων γίνεται με έναν ομοιοπολικό δεσμό συμπύκνωσης που είναι ο φωσφοδιεστερικός δεσμός. Η δημιουργία ενός τέτοιου δεσμού έχει σαν αποτέλεσμα και την δημιουργία ενός μορίου νερού. Έχω 99.998 φωσφοδιεστερικούς δεσμούς άρα θα έχω και την δημιουργία 99.998 μορίων νερού.

4ο) Μεταξύ των βάσεων αδενίνης (Α) και θυμίνης (Τ) σχηματίζονται δύο δεσμοί υδρογόνου ενώ μεταξύ των βάσεων γουανίνης (G) και κυτοσίνης (C) τρεις δεσμοί υδρογόνου. Άρα θα έχουμε 20.000 x 2 = 40.000 δεσμούς υδρογόνου μεταξύ αδενίνης (Α) και θυμίνης (Τ) και 30.000 x 3 = 90.000 δεσμούς υδρογόνου μεταξύ γουανίνης (G) και κυτοσίνης (C). Οι δεσμοί υδρογόνου που απαιτούνται συνολικά για τη συγκρότηση αυτού του μορίου DNA είναι: 40.000 + 90.000 = 130.000.


Κάνοντας κλικ πάνω στο άσπρο πλαίσιο κάτω δεξιά του κειμένου και δίπλα στην λέξη ‘’box’’ μπορείτε να δείτε το αρχείο σε όλη την οθόνη. Επιστρέφετε στην κανονική προβολή με το ESC. Επιπλέον η άσκηση μπορεί να εκτυπωθεί κάνοντας κλικ κάτω δεξιά στον εκτυπωτή, ενώ μπορεί και να 'κατέβει' σε (pdf μορφή) κάνοντας κλικ στο βελάκι αριστερού του εκτυπωτή.



Για τα σχόλια σας κάντε κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο, μετά "show hidden", μετά "per page discussions", μετά "forun categories", μετά "new post"!
Σχόλια


Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License